Teknolojinin hayatımızın bir çok alanında hakim olduğu, adeta hayatın bir parçası olarak kabul edildiği, insan yaşamı için olmazsa olmazlardan sayıldığı bir çağdayız. Kısa bir şekilde ele alırsak teknoloji (technoslogos), techne (yapmak) ve logos(bilmek) kelimelerinden türeyen bir yunan terimidir. Genel olarak insanlığın yararına üretilen, insan yaşamını kolaylaştıran her türlü alet, buluş ve malzemeye denir. Her ne kadar terimde insanlık yararına denilmişse de aslında insanlık için zararları olan ve etkileri hala görülen buluşlar da teknoloji alanına girmiştir.

Teknoloji tarihsel olarak Hz. Adem’den günümüze kadar kullanılmaktadır. Orta Çağın karanlık Avrupa’sında teknolojik anlamda bir zayıflık görülürken İslam Coğrafyası altın çağını yaşamıştır. Bir çok Müslüman bilim adamı üstün yapıtlar ortaya koyarak bilime katkıda bulunmuşlardır. Bu dönemin sonunda ise batılı bilim adamları Müslüman ve doğu kökenli bilim adamlarının yapıtlarını incelemiş, İslam dünyasının içinde bulunduğu karışıklıklardan yaralanarak teknolojik üstünlüğü ele geçirmişlerdir. Teknolojik buluşlar Rönesans devri ile gelişmeye başlamış, Sanayi devrimi ile uygun pazarlama ve ulaşım yollarının gelişmesiyle hızlı bir atılıma girmiş olup  günümüze doğru gelişimini sür’atli bir şekilde devam ettirmektedir. Teknolojinin anlamı ve tarihsel gelişimi konusunda verdiğimiz kısa bilgilerden sonra asıl konumuza geçebiliriz. Bunu iki başlık halinde ele alabiliriz.

A) İslam Alemi açısından teknoloji

İslam aleminin orta cağda teknoloji alanında hakimliğinden bahsetmiştik. Ama bu üstünlük kaybedilmiştir bilim açısından geride kalınmıştır. Günümüzde ise bazı çevreler tarafından bu geri kalınmışlık İslama mal edilmekte ve bu doğrultuda İslama hakaretler savrulmaktadır. Ama İslam tüm bunlardan uzak olup ilme teşvikte bulunmuştur ki bu teşvikle yola çıkan Müslüman alimler orta çağda birçok buluşa öncülük etmiştir. Kendilerinden sonraki bilim adamlarında yol gösterici olmuşlardır. Gününüzdeki geri kalmışlığa baktığımızda bunun altında bir çok sebebin yattığını görmekteyiz. Bunlardan en önemlileri olarak

• Devletin yanlış politikaları

• Yanlış eğitim sisteminin uygulanması, eğitime gerekli desteğin verilmemesi

• Vahdetin olmayışı, kargaşa ve fitnelerin baş göstermesi

• Diş devletlerin baskıları vb. sayabiliriz.

Tüm bu sorunların üzerine durulsa ve gerekli çözümler ortaya konsa Islam alemi açısından teknoloji alanında birçok önemli gelişmenin ortaya çıkması muhakkaktır.

B) Müslüman birey açısından teknoloji

Bilindiği üzere teknolojinin hem yararları hemde zararları bulunmaktadır. Hatta çağımızda yararlarına nispeten zararlarının daha çok olduğunu söyleyebiliriz. İşte bu yüzden Müslüman bireyin teknoloji kullanımına dikkat etmesi gerekir. Teknoloji amacına uygun kullanıldığı zaman iyi sonuçlar elde edilebilir ama amacına uygun kullanılmaması durumunda birçok sorunun meydana gelmesine, toplum yapısının bozulmasına ve daha sayamadığımız birçok tehlikeli duruma sebebiyet verebilir.Şuurlu bir Müslümanın teknolojinin güzelliklerinden yararlanması zararlı etkilerinden uzaklaşması ve çevresindekileri bu konuda bilinçlendirmesi gerekir. Teknolojinin zararlı etkilerine karşı çok sıkı bir savaş başlatmalıdır ki daha sonra çıkacak zararlar önlensin. Kısacası Müslüman birey İslami sınırlar çerçevesinde teknolojiyi kullanmalıdır ve teknolojinin kendisini kullanmasına müsaade etmemelidir. Yüce Allah bizi bu çağın fitnelerinden muhafaza etsin. Allah’a emanet olunuz.

İsmail UÇAR